Get premium membership and access questions with answers, video lessons as well as revision papers.
Anwani Mstahiki Meya ni kinaya kw vile
anayeitwa Mstahiki anatakiwa kuwa mtu wa kuheshimiwa. Kama kiongozi
heshima hutokana na uongozi bora unaowafanya raia kuonea fahari uongozi wa
kiongizi wao. Hata hivyo, Mstahiki Meya hakustahiki kuitwa kiongozi kwa sababu
zifuatazo:
? Wafanyakazi wa mji wanaendelea kufanya kazi kwa muda mrefu bila
mshahara.Hospitali hazina dawa na wagonjwa wanakufa kutokana na
magonjwa yanayoweza kutibiwa kwa urahisi,
? Kuna njaa kiasi kwamba wafanya kazi wake wanakula mabaki ya chakula
kutoka nyumbani mwake na kuugua.
? Anapanga na Bili jinsi wataipunja baraza kupitia kesi ya mwenye kandarasi
anayedai haki yake.
? Anadanganya kuwa ameagiza dawa kutoka ng'ambo huku akijua fika kuwa
hajaagiza.
? Anawatenga wanaodhamiria kumsaidia kuongoza vizuri kama vile Siki na
Diwani III.
? Anaharibu aasasi za serikali kama vile hospitali huku mkewe akienda
ng'ambo kujifungua.
? Anawaita viongozi wa wafanya kazi ofisini mwake akijua kuwa hakuwa na
mpango wa kushughulikia malalamiko yao.
? Badala ya kusuluhisha matatizo yanayokumba mji wa Cheneo kwa
majadiliano, anaamua kutumia vyombo vya utawala kunyamazisha
upinzani.
? Ananyakua ardhi ya umma na kujigawia pamoja na marafiki zake hasa Bili.
? Anaidhinisha kutotozwa kodi kwa madiwani huku wafanya kazi wa
kawaida wakilazimishwa kufanya kazi kwa miezi mingi bila mshahara
kutokanan na nakisi ya kifedha.
? Anashiriki katika wizi wa fimbo ya Meya ishara ya mamlaka ya cheo chake.
? Anaingilia mambo yasiyo na maana yoyote kama vile ukubwa wa mayai
aliyopikiwa badala ya kushughulikia matatizo katika Cheneo kwa busara
ifaayo.
? Anakiri kudanganywa na Bili na kuwategemea madiwani ambao hawakuwa
na ujuzi wa kutosha.
? Anawahonga madiwani ili wamuunge mkono badala ya kuwatambua kama
wawakilishi wa wananchi watakaompa ukweli wa mambo ili kuongoza
anavyostahili.
? Anamhonga mhubiri ili aendelee kumwombea yeye badala ya kubadili
uongozi wake unaoendelea kuzorotesha hali mjini Cheneo.
? Anaendelea kumlipa Bili kwa huduma isiyo na manufaa yoyote. Bili alijua
kuwa alikuwa akimdanganya Meya na mambo yanapoharibika anatoroka
pasipo kwaheri.
? Anapogundua alidanganywa mambo yalikuwa yameharibika kiasi cha
kutobadilika.
? Anahakikisha kuwa masiahi ya kiafya ya wenye mamlaka
yameshughulikiwa huku raia wake wakugua na kufa kwa ukosefu wa
huduma hospitalini.
? Anautambua urafiki wa kusifiwa zaidi ya utaaiamu. Diwani III na Siki
hawakutambuliwa kwa vile katika kumwmbia Meya ukweli walionekanan
kama maadui wake,
? Anakosa kufikiria na kufanya maamuzi huru na kutokana na haya
anadanganywa na waliojali masilahi yao kama Bili na Diwani ! na Diwani II.
gregorymasila answered the question on February 6, 2018 at 07:03
- Jadili umuhimu wa kinachotafutwa katika riwaya ya Kidagaa Kimemwozea. (Solved)
Jadili umuhimu wa kinachotafutwa katika riwaya ya Kidagaa Kimemwozea.
Date posted: February 6, 2018. Answers (1)
- Fafanua mjukumu ya elimu na dini katika jamii kwa mujibu wa riwaya:
Kidagaa Kimemwozea.(Solved)
Fafanua mjukumu ya elimu na dini katika jamii kwa mujibu wa riwaya:
Kidagaa Kimemwozea.
Date posted: February 6, 2018. Answers (1)
- Jadili dhima ya fasihi katika jamii(Solved)
Jadili dhima ya fasihi katika jamii
Date posted: February 6, 2018. Answers (1)
- Fafanua sifa za Kenga kama zinavyojitokeza wazi katika tamthilia ya kigogo.(Solved)
Fafanua sifa za Kenga kama zinavyojitokeza wazi katika tamthilia ya kigogo.
Date posted: January 31, 2018. Answers (1)
- Eleza changamoto zilizoukabili usanifishaji wa kiswahili.(Solved)
Eleza changamoto zilizoukabili usanifishaji wa kiswahili.
Date posted: January 30, 2018. Answers (1)
- Soma kifungu kifuatacho halafu ujibu maswali yanayoifuatia.
Watu wengi hawawezi kunywa chai au uji bila kutia sukari. Wanatumia sukari kwa hamu na ghamu bila kutambua kuwa...(Solved)
Soma kifungu kifuatacho halafu ujibu maswali yanayoifuatia.
Watu wengi hawawezi kunywa chai au uji bila kutia sukari. Wanatumia sukari kwa hamu na ghamu bila kutambua kuwa hiyo ni sumu wanayojiongezea mwilini.
Ni ukweli usiopingika kuwa wazee wetu wa jadi waliishi muda mrefu wakiwa na siha njema kuliko sisi. Hii ni kwa sababu waliishi katika kipindi ambacho sukari inayotengenezwa viwandani haikuweko. Iwapo ilikuweko, ilikuwa bidhaa ya wateule wa ungwana kutengenezea vitu kama keki, mahamri na vitumbua. Akina yahe hawangeweza kuigharamia.
Watafiti wa masuala ya afya wamegundua kuwa sukari inayotayarishwa viwandani sasa hivi haina virutubishi vyovyote. Hali kadhalika, utaratibu wa viwandani wa kutayarisha sukari ili iwe nyeupe na kuichuja huharibu virutubishi vinavyoweza kuwa muhimu mwilini. Umuhimu wa sukari wakausaza kuwa kutia ladha tamu tu. Umuhimu huu hauwezi kulinganishwa na madhara yanayoletwa na sukari hii. Baada ya kusagika mwilini, sukari hii huacha masalio ya sidi mwilini yenye sumu inayoathiri siha.
Matumizi ya sukari kwa wingi husababisha madhara mbalimbali mwilini. Huchangia kuoza na kuharibika kwa meno. Sukari nyeupe imehusishwa na ongezeko la maradhi ya kisukari, moyo na hipoglisimoia au upungufu wa sukari mwilini. Matumizi holela ya sukari huleta kipandauso au ugonjwa wa ghafla wa kuumwa na upande mmoja wa kichwa unaoambatana na kichefuchefu, kutapika na matatizo ya kuona. Sukari pia huleta maradhi ya ngozi na figo, pamoja na ongezeko la kemikali iitwayo kolestroli, ambayo ni ufuta unaonata na hutokana na kutoyeyuka kwa mafuta yote mwilini. Kemikali hii inaporundikana moyoni, hufanya mishipa inayotoa damu moyoni na kuisambaza mwilini kuwa myembamba na sugu. Moyo hulazimika kusukuma damu kwa nguvu na huenda ukachoka na kukoma kufanya kazi.
Wataalamu wa lishe bora wamependekeza ulaji wa vyakula kama nafaka, matunda, mboga na miwa ambavyo vimejaa sukari asilia. Fauka ya hayo, sukari inayotokana katika asali ni bora zaidi kwa mwili wa mwanadamu. Asali huwa na sukari asilia, vitamini, madini na amino asidi. Hivi vyote huwa na manufaa mbalimbali mwilini. Asali huupa mwili nishati inayohitajika kuendesha shughuli za viungo.Licha ya hayo, asali huchangamsha mwili. Asali huwa na kemikali ambazo huwasaidia watoto kukua vizuri. Huweza kuzidisha kiwango cha himoglobini, hivyo kupunguza uwezekano wa watoto kuwa na anemia (upungufu wa damu). Asali husaidi katika usagaji wa chakula iwapo itatumiwa kabla ya mlo. Matumizi ya kijiko kimoja cha asali kila siku husaidia mwili kujikinga dhidi ya magonjwa ya kukohoa. Asali husaidia pia kuondoa harufu mbaya kinywani.
Asali inaweza kutumiwa kujipaka. Inapotumika kwa njia hii, hutunza ngozi na kuifanya ing'are, huondoa vipele na ugumu wa ngozi, pamoja na kutibu kule ngozi ilikokatikakatika. Hali kadhalika asali hutibu vidonda. Viwanda vingi vya vipodozi vilevile hutumia asali kama malighafi muhimu katika utengenezaji wa bidhaa hizo.
(a) Pendekeza anwani kwa taarifa uliyosoma.
(b) Taja matumizi mawili ya sukari nyeupe
(c) Eleza madhara matatu ya sukari nyeupe mwilini.
(d) Bainisha aina ya sukari iliyo na manufaa mwilini mwa binadamu na ueleze ni yapi.
(e) Eleza manufaa mawili ya asali:
(i) Ndani ya mwili
(ii)Nje ya mwili
(f)Eleza maana ya msamiati huu kama uliyotumika katika kifungu.
(i) Akina yahe
(ii) Sugu
(iii)Vipodozi
Date posted: January 23, 2018. Answers (1)
- Ukifuata utratibu unaokubalika, onyesha hatua sita za uwasilishaji wa vitendawili. (Solved)
Ukifuata utratibu unaokubalika, onyesha hatua sita za uwasilishaji wa vitendawili.
Date posted: January 19, 2018. Answers (1)
- Huku ukitolea mifano ya kipera husika, fafanua dhima za maghani.(Solved)
Huku ukitolea mifano ya kipera husika, fafanua dhima za maghani.
Date posted: January 19, 2018. Answers (1)
- Je, miviga ina upungufu gani?(Solved)
Je, miviga ina upungufu gani
Date posted: January 17, 2018. Answers (1)
- Orodhesha sherehe nne za jamii yako zinazohusishwa na miviga (Solved)
Orodhesha sherehe nne za jamii yako zinazohusishwa na miviga
Date posted: January 17, 2018. Answers (1)
- Fafanua kikamilifu dhana zifuatazo za fasihi simulizi
i) Nyiso
ii) Mbolezi
iii) Hodiya
iv) Bembelezi
v) Sifo(Solved)
Fafanua kikamilifu dhana zifuatazo za fasihi simulizi
i) Nyiso
ii) Mbolezi
iii) Hodiya
iv) Bembelezi
v) Sifo
Date posted: January 17, 2018. Answers (1)
- Andika katika usemi wa taarifa
“Karibu Bakari, tafadhali kaa”, Maimuna alisema. “Asante, je, habari za nyumbani?” Bakari aliuliza(Solved)
Andika katika usemi wa taarifa
“Karibu Bakari, tafadhali kaa”, Maimuna alisema. “Asante, je, habari za nyumbani?” Bakari aliuliza
Date posted: January 17, 2018. Answers (1)
- Andika katika hali ya kutendewa:
Kuku hawa wamemsumbua Sabina kwa muda mrefu.(Solved)
Andika katika hali ya kutendewa:
Kuku hawa wamemsumbua Sabina kwa muda mrefu.
Date posted: January 17, 2018. Answers (1)
- Andika kwa wingi
Wimbi hilo la maji lilimhofisha mvuvi akashindwa kutupa wavu wake majini. (Solved)
Andika kwa wingi
Wimbi hilo la maji lilimhofisha mvuvi akashindwa kutupa wavu wake majini.
Date posted: January 17, 2018. Answers (1)
- Andika upya sentensi ifuatayo ukitumia virejeshi vya tamati:
Mwanafunzi anayefanikiwa maishani ni yule anayesoma kwa bidii na pia anayewatii wazazi wake. (Solved)
Andika upya sentensi ifuatayo ukitumia virejeshi vya tamati:
Mwanafunzi anayefanikiwa maishani ni yule anayesoma kwa bidii na pia anayewatii wazazi wake.
Date posted: January 16, 2018. Answers (1)
- Onyesha chagizo katika sentensi ifuatayo
Watu wanne walipeperushwa juu kwa juu na upepo mkali(Solved)
Onyesha chagizo katika sentensi ifuatayo
Watu wanne walipeperushwa juu kwa juu na upepo mkali
Date posted: January 16, 2018. Answers (1)
- Unda nomino kutokana na kivumishi:refu(Solved)
Unda nomino kutokana na kivumishi:refu
Date posted: January 16, 2018. Answers (1)
- Akifisha
Mtume asimame nusura aingie kwenye shimo la taka.(Solved)
Akifisha
Mtume asimame nusura aingie kwenye shimo la taka.
Date posted: January 16, 2018. Answers (1)
- Sahihisha: Siku hizi mahitaji imezidi na pesa haitoshi.(Solved)
Sahihisha
Siku hizi mahitaji imezidi na pesa haitoshi.
Date posted: January 16, 2018. Answers (1)
- Sahihisha
Ndegwa alipeana kalamu yake kwa mwanafunzi.(Solved)
Sahihisha
Ndegwa alipeana kalamu yake kwa mwanafunzi.
Date posted: January 16, 2018. Answers (1)