Get premium membership and access questions with answers, video lessons as well as revision papers.
i) Eleza muktadha wa dondoo hili.
i. Haya ni maneno ya Bogoa Bakari.
ii. Anawaambia mkewe Sakina, Sebu na mkewe Tunu, Kazu na mkewe Bi Tunu (ataje angalau wahusika wawili ndipo atuzwe)
iii. Wamo katika kilabu ya pogopogo.
iv. Bogoa anawasimulia hadithi kuhusu jinsi alivyotolewa nyumbani kwao na kupelekwa kwa Bi. Sinai aliyemtesa sana
ii) Tathmini umuhimu wa usimulizi wa mzungumzaji katika kuendeleza dhamira ya hadithi hii.
i. Kuchimuza suala la umaskini - Wazazi wake Bogoa hawana uwezo wa kununua sabuni / Bogoa na baba yake kutembea kwa miguu bila ya viatu hadi mjini.
ii. Kuonyesha masaibu ya wanakijiji - walikuwa na tatizo lamaji kwa maana yalikuwa
hayapatikani karibu. Walitembea masafari marefu kuyatafuta.
iii. Kumfumbulia Sebu fumbo alilotaka kufumbua - Amejua sababu ya Bogoa kutoroka nyumbani kwa Bi. Sinai.
iv. Kufichua aliyempeleka Bogoa kwa Bi. Sinai - baba yake.
v. Kusawiri maudhui ya mapenzi - mapenzi ya Bogoa kwa nduguze kwa wazazi wake yalimfanya kutotaka kutengana na familia yake.
vi. Kusisitiza kwamba Bogoa hakutaka kuishi na marafiki wa baba yake ingawa alisema kwamba ni watu wazuri– alilia na kupigwa ukwenzi.
vii. Kusawiri maudhui ya elimu - Baba yake Bogo anamwambia kwamba angepelekwa shuleni kusoma.
viii. Kuonyesha ukali wa baba yake Bogoa - Bogoa alipokataa kuenda kwa marafiki zake mjini alimtishia kumchapa.
ix. Kuendeleza maudhui ya ajira ya watoto - Bi. Sinai alimtumia Bogoa kufanya kazi ya nyumbani badala ya kumpeleka shuleni.
x. Kuonyesha swala la ukiukaji wa haki za watoto.-Bi. Sinai anamtumia Bogoa kufanya kazi za nyumbani badala ya kumpeleka shuleni.
xi. Kuonyesha maudhui ya utabaka - Bi Sinai anwaambia wanawe kwamba watoto wa maskini hawastahili kusoma, kazi yao ni kutumwa.
xii. Kufichua ukatili wa Bi.Sinai - Anamchoma Bogoa baada ya kulala na kuacha mandazi kuungua.
xiii. Kuonyesha maudhui ya uwajibikaji - Wazazi wake Bogoa walimtembelea ili kumjulia hali.
xiv. Kuonyesha udanganyifu wa Bogoa - Bogoa anachomwa na Bi. Sinai lakini anamwambia Sebu aliungua akiepua maji moto.
xv. Kuendeleza maudhui ya Siri - Bogoa aliteseka sana mikononi mwa Bi. Sinai ila hakuwahi kumwambia rafikiye Sebu.
xvi. Kubainisha masaibu ya Bogoa - Bi. Sinai hakumruhusu kutangamana na wazazi wake walipomtembelea, alikula makombo, anatusiwa, anasumbuliwa, anakatazwa kucheza na watoto wengine.
iii) Onyesha jinsi mashaka linavyomwafiki mhusika mwenyewe katika hadithi ya “Ndoto ya Mashaka”
. Mashaka ni mambo magumu yanayomfika mtu katika maisha. Jina hili linamwafiki kwani ;
i. Wazazi wake wote walikufa mara tu baada ya kuzaliwa hivyo kuyakosa malezi yao.
ii. Mlezi wake Biti Kidebe anaugua miguu; hivyo inambidi amuugize ilhali yu mdogo kiumri.
iii. Anaanza kufanya vijikazi vya kuchuma karafuu na kuangua nazi akiwa mdogo kiumri ili kutafuta kipato cha kujilisha na mlezi wake Biti Kidebe.
iv. Alisoma akamaliza chumba cha nane kwa taabu na mashaka.
v. Mlezi wake, Biti Kidebe alikufa mara tu baada ya kumaliza masomo yake.
vi. Anafungishwa ndoa kwa lazima. Babake Waridi, mzee Rubeya anafika walimokuwa akiwa na watu wanne na kumfungisha ndoa bila ya yeye kuwa na habari.
vii. Familia nzima ya mzee Rubeya (babake Waridi) ilikosa raha kwa sababu ya mwanao Waridi kuolewa na yeye ambaye ni maskini . Waliaibikia ndoa hii hadi wakahamia Yemeni.
viii. Anaishi maisha ya kimaskini kule Tandale. Inambidi kufanya kazi ya ulinzi usiku ili kuilisha aila yake. Anaishi kwenye nyumba yenye paa linalovuja.
ix. Mkewe Waridi anamtoroka kwa sababu ya umaskini.
x. Hana kiti, meza, kitanda wala godoro katika makazi yake.
xi. Anafanya kazi ila mshahara anaolipwa ni wa mkia wa mbuzi, yaani mshahara duni.
xii. Ana watoto wengi hadi hawana nafasi ya kulala kwenye chumba chake cha kupanga. Imebidi kumrai jiraniye kumkubalia wanawe wa kiume kulala jikoni mwake.
xiii. Hali ya mkewe Waridi kutoroka na wanawe kinamsababishia unyonge na unyong’onyevu
Kavungya answered the question on May 6, 2019 at 06:45
- “…..ilmuradi mawazo yanamwadhibu sasa”
a. Eleza muktadha wa dondoo hili.
b. Fafanua sifa za anayerejelewa katika dondoo hili.
c. Onyesha mawazo yanayomwadhibu anayerejelewa na dondoo hili.(Solved)
“…..ilmuradi mawazo yanamwadhibu sasa”
a. Eleza muktadha wa dondoo hili.
b. Fafanua sifa za anayerejelewa katika dondoo hili.
c. Onyesha mawazo yanayomwadhibu anayerejelewa na dondoo hili.
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)
- Kwa kurejelea hadithi zozote tano katika diwani ya, ‘Tumbo lisiloshiba na hadithi nyingine.’ Jadili maudhui ya nafasi ya wazazi katika malezi.(Solved)
Kwa kurejelea hadithi zozote tano katika diwani ya, ‘Tumbo lisiloshiba na hadithi nyingine.’ Jadili maudhui ya nafasi ya wazazi katika malezi.
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)
- “... maendeleo yanadai mchango wa kila mtu, maskini na tajiri”
a) Eleza muktadha wa dondoo hili.
b) Taja na ueleze sifa nne za msemaji katika dondoo hili.
c)...(Solved)
“... maendeleo yanadai mchango wa kila mtu, maskini na tajiri”
a) Eleza muktadha wa dondoo hili.
b) Taja na ueleze sifa nne za msemaji katika dondoo hili.
c) Mambo yepi mengine ambayo msemaji huhojiana na wenzake wanapokutana ?
d) Taja na ueleze maudhui matatu yanayojitokeza katika dondoo hili.
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)
- Jadili maudhui ya elimu katika Diwani ya Tumbo lisiloshima ukizingatia hadithi zifuatazo:
a) Mapenzi ya kifaurongo
b) Shagake dada ana ndevu.
c) Mamake Bakari .
d) Mwalimu mstaafu.
e) Mtihani...(Solved)
Jadili maudhui ya elimu katika Diwani ya Tumbo lisiloshima ukizingatia hadithi zifuatazo:
a) Mapenzi ya kifaurongo
b) Shagake dada ana ndevu.
c) Mamake Bakari .
d) Mwalimu mstaafu.
e) Mtihani wa maisha.
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)
- “Hapana cha ala, bwana. Liswmwalo lipo,kama halipo linakuja. Kumbuka msemo mabrafu wa siri ya kata iulize mtungu . Mtungi wenyewe ni mimi ……”
a) Eleza muktadha...(Solved)
“Hapana cha ala, bwana. Liswmwalo lipo,kama halipo linakuja. Kumbuka msemo mabrafu wa siri ya kata iulize mtungu . Mtungi wenyewe ni mimi ……”
a) Eleza muktadha wa dondoo hili.
b) Bainisha tamathali mbili za lugha zilitotumiwa katika dondoo hili
c) Fafanua sifa moja ya msemaji inayodokezwa na dondoo hili
d) Msemaji wa mabo haya baadaye anageuka kata na kupiga mbizi mtungini. Eleza ukitoa mfano kutoka hadithi.
e) Eleza maudhui ya malezi kama yanavyojotokeza katika hadithi ya shogaka Dada ana Ndevu .
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)
- “Hatuwezi kumaliza kula, kila leo tunakula”
(a) Eleza mukadha wa dondoo hili.
(b) Fafanua tamathali ya usemi iliyotumika.
(c) Eleza umuhimu wa mnenaji.
(d) “Lakini nakwambia tena, kula kunatumaliza”...(Solved)
“Hatuwezi kumaliza kula, kila leo tunakula”
(a) Eleza mukadha wa dondoo hili.
(b) Fafanua tamathali ya usemi iliyotumika.
(c) Eleza umuhimu wa mnenaji.
(d) “Lakini nakwambia tena, kula kunatumaliza” Kwa kudokeza hoja kumi, jadili ukweli wa kauli hii.
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)
- “Hebu sikiza jo! Pana hasara gani nzi kufia kidondani?”
a) Eleza muktadha wa dondoo hili.
b) Taja na utoe mifano ya mbinu nne za lugha zilizotumika katika...(Solved)
“Hebu sikiza jo! Pana hasara gani nzi kufia kidondani?”
a) Eleza muktadha wa dondoo hili.
b) Taja na utoe mifano ya mbinu nne za lugha zilizotumika katika dondoo
c) Onyesha ukweli wa kauli “ nzi kufia kidondani” unavyodhihirishwa na wahusika katika hadithi.
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)
- “ Wahusika katika hadithi shibe inatumaliza wanatumia uhuru wao vibaya.” Onyesha ukweli wa kauli hii kwa kutoa mifano.(Solved)
“ Wahusika katika hadithi shibe inatumaliza wanatumia uhuru wao vibaya.” Onyesha ukweli wa kauli hii kwa kutoa mifano.
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)
- “… Ningeondoka shuleni mapema niende niibe au niue ili niwe mtu wa maana.”
a) Eleza muktadha wa maneno haya
b) Onyesha vile kinaya kinavyojitokeza
c) “ Kinaya kimetumika...(Solved)
“… Ningeondoka shuleni mapema niende niibe au niue ili niwe mtu wa maana.”
a) Eleza muktadha wa maneno haya
b) Onyesha vile kinaya kinavyojitokeza
c) “ Kinaya kimetumika kwingine kwingi katika hadithi ya Mwalimu Mstaafu.” Thibitisha
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)
- “ Mwandishi wa haditi ya Tumbo lisiloshiba ametumia mbinu ya Jazanda kwa ufanisi mkubwa.” Thibitisha(Solved)
“ Mwandishi wa haditi ya Tumbo lisiloshiba ametumia mbinu ya Jazanda kwa ufanisi mkubwa.” Thibitisha
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)
- Ilikuwa kama vile katia saini ya kutiwa kitanzi bila ya kutambua vipengele vya sheria za utiaji huo wa kitanzi.
a) Fafanua tamathali mbili zilizotumika katika dondoo.
b)...(Solved)
Ilikuwa kama vile katia saini ya kutiwa kitanzi bila ya kutambua vipengele vya sheria za utiaji huo wa kitanzi.
a) Fafanua tamathali mbili zilizotumika katika dondoo.
b) Jadili vipengele vitano vya sheria zinazorejelewa katika hadithi nzima.
c) Onyesha dhiki iliyompata mrejelewa kwa kukosa kuvitambua vipengele hivyo.
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)
- "Penzi lenu na nani? . . . . Mgomba changaraweni haupandwi ukamea. Potelea mbali mkate wee!"
a) Eleza muktadha wa dondoo hii.
b) Taja na ufafanue mbinu...(Solved)
"Penzi lenu na nani? . . . . Mgomba changaraweni haupandwi ukamea. Potelea mbali mkate wee!"
a) Eleza muktadha wa dondoo hii.
b) Taja na ufafanue mbinu mbili za lugha zilizotumiwa katika dondoo hili.
c) Onyesha vile maudhui ya utabaka yanavyo jitokeza katika hadithi nzima.
d) Eleza sifa sita za mzugumzaji kwenye dondoo.
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)
- Jadili mashaka ya Mashaka katika hadithi ya “Ndoto ya Mashaka”(Solved)
Jadili mashaka ya Mashaka katika hadithi ya “Ndoto ya Mashaka”
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)
- “Rasta twambie bwana!”
a) Weka dondo katika muktadha
b) Taja mbinu zilizotumiwa na mwandishi katika dondoo hili
c) Ni kwa vipi mzungumziwa anamchukulia mwalimu mkuu kama hambe?
d) Je,...(Solved)
“Rasta twambie bwana!”
a) Weka dondo katika muktadha
b) Taja mbinu zilizotumiwa na mwandishi katika dondoo hili
c) Ni kwa vipi mzungumziwa anamchukulia mwalimu mkuu kama hambe?
d) Je, mtihani wa maisha ni amwani faafu ya hadithi hii.
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)
- Bara la Afrika limekumbwa na umaskini mkubwa. Fafanua dhana ukirejelea hadithi ya Tumbo lisiloshiba na Mapenzi ya Kifaurongo(Solved)
Bara la Afrika limekumbwa na umaskini mkubwa. Fafanua dhana ukirejelea hadithi ya Tumbo lisiloshiba na Mapenzi ya Kifaurongo
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)
- “..Wanafunzi wa chuo kikuu si kama watoto vikembe wa shule ya chekechea…..”
a) Weka dondoo hili katika muktadha wake.
b) Taja na ufafanue tamathali ya usemi uliyotumiwa...(Solved)
“..Wanafunzi wa chuo kikuu si kama watoto vikembe wa shule ya chekechea…..”
a) Weka dondoo hili katika muktadha wake.
b) Taja na ufafanue tamathali ya usemi uliyotumiwa katika dondoo hili
c) Hadithi hii inadhihirisha utegemezi wa binadamu. Fafanua.
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)
- Onyesha jinsi maudhui ya utabaka na mapenzi ,yanavyojitokeza katika hadithi ya mapenzi ya kifaurongo.(Solved)
Onyesha jinsi maudhui ya utabaka na mapenzi ,yanavyojitokeza katika hadithi ya mapenzi ya kifaurongo.
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)
- Huku ukirejelea hadithi ya Tumbo Lisiloshiba na Shibe Inatumaliza, fafanua maudhui ya ukiukaji wa haki.(Solved)
Huku ukirejelea hadithi ya Tumbo Lisiloshiba na Shibe Inatumaliza, fafanua maudhui ya ukiukaji wa haki.
Date posted: May 6, 2019. Answers (1)