Get premium membership and access questions with answers, video lessons as well as revision papers.
MCHANGO WA TUME YA MACKEY (1981)
"Report of the presidential working party on the establishment of the second University in Kenya" tume hii ilipendekeza yafuatayo;
- Mfumo wa elimu wa 7-4-2-3 ubadilishwe na kuwa 8-4-4.
- chuo kikuu Cha pili kianzishwe na Kiswahili kifunzee chuoni humo Kama Somo la lazima. Hii ni kwa sababu kilikuwa na wanafunzi wengi waliofuzu kutoka chuoni lakini hawakuweza kujielsza kwa ufasaha katika lugha ya taifa.
Mambo yafuatayo yalitekelezwa:
* Mfumo wa elimu wa 8-4-4 ulianzishwa mwaka wa 1982 ambapo Kiswahili kilianza kuwa somo la lazima na la kutahiniwa katika mitihani wa darasa la name (K.C.P.E- 1985) na kidato Cha nne (K C.S.E).
* Chuo kikuu Cha Moi kilianzishwa pamoja na idara ya kiswahili mwaka wa 1987.
* Wanafunzi wa mwaka wa kwanza katika vyuo vikuu vya kitaifa walianza kufunzwa vipengele vya kiswahili Kama sehemu ya kazi ya lazima ya mawasiliano.
MCHANGO WA TUME YA KOECH (1999)
Yafuatayo ni baadhi ya mambo yaliyopendekezwa:
- Mfumo wa elimu wa 8-4-4 ubadilishwe na kuitwa TIGET ( Totally Integrated Quality Education and Training) ambapo mitihani wa CPE unafanywa katika darasa la Saba na myihani wa GCSE utafanywa katika kidato Cha nne .
-Lugha ya kiswahili, lugha ya kingereza na hesabu ya masomo ya lazima katika shule ya msingi na za upili.
- Lugha ya kiswahili na fasihi ya kiswahili yafundishwe Kama masomo mawili tofauti. Kadhalika lugha ya kingereza na fasii ya kingereza yafundishwe Kama masomo mawili tofauti.
- Wanafunzi wa darasa la Kwanza Hadi la tatu aaruhusiwe kujifunza kwa lugha zao za Kwanza (lugha ya mama) kwa sababu wengi hawawezi kuwasiliana na kingereza lakini wake wanasoea mjini watumie Kiswahili.
- Masomo ya kiutendaji yafundishwe katika shule za msingi lakini yasitahiniwe kwa sababu yanapoteza wakati na tena yanawavunja moyo wanafunzi, wazazi na walimu.
-Katika mtihani wa CPE, masomo matano pekee yatahiniwe badala ya masomo Saba yanayotahiniwa katika KCPE.
- Katika mtihani wa GCSE kiwango cha chini Cha masomo yatakayotahiniwa ni masomo Saba lakini alama zitatolewa kwa masomo sita ambayo mwanafunzi atafanya vyema zaidi.
- Mtihani wa kidato Cha nne (GCSE) ufanywe Mara mbili kwa mwaka ambapo mwanafunzi wanaofeli Mara ya Kwanza wanaweza kuruhusiwa kufanya tena Mara ya pili.
Titany answered the question on December 6, 2021 at 11:15
- Eleza jinsi sera ya lugha nchini Tanzania ilivyosaidia lugha ya Kiswahili kupiga hatua kubwa katika matumizi nchini humo kuliko nchini Kenya baada ya uhuru(Solved)
Eleza jinsi sera ya lugha nchini Tanzania ilivyosaidia lugha ya Kiswahili kupiga hatua kubwa katika matumizi nchini humo kuliko nchini Kenya baada ya uhuru
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Taja vituo mbalimbali vya redio nchini Kenya ambavyo hutangaza kwa Kiswahili kisha ueleze ni vipi lugha hii inaendelezwa katika vituo hivyo(Solved)
Taja vituo mbalimbali vya redio nchini Kenya ambavyo hutangaza kwa Kiswahili kisha ueleze ni vipi lugha hii inaendelezwa katika vituo hivyo
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Tathmini kiwango cha matumizi ya lugha ya Kiswahili katika vituo vya redio na magazeti ya Tanzania(Solved)
Tathmini kiwango cha matumizi ya lugha ya Kiswahili katika vituo vya redio na magazeti ya Tanzania
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Kiswahili kinahitaji kusanifisha upya.Jadili kauli hii(Solved)
Kiswahili kinahitaji kusanifisha upya.Jadili kauli hii
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Tathmini mchango wa kamati ya Kiswahili ya Afrika Mashariki(K.K.A.M) katika kusanifisha lugha ya Kiswahil(Solved)
Tathmini mchango wa kamati ya Kiswahili ya Afrika Mashariki(K.K.A.M) katika kusanifisha lugha ya Kiswahil
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Eleza ni kwa nini lugha ya Kiswahili ilisanifishwa wakati wa ukoloni(Solved)
Eleza ni kwa nini lugha ya Kiswahili ilisanifishwa wakati wa ukoloni
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Eleza ni kwa nini lahaja ya kiunguja ilichaguliwa kwa msingi wa kusanifisha lugha ya kiswahili na wala sio kimvita au kiamu(Solved)
Eleza ni kwa nini lahaja ya kiunguja ilichaguliwa kwa msingi wa kusanifisha lugha ya kiswahili na wala sio kimvita au kiamu
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Liandike ubeti ufuatao katika kiswahili sanifu Kisha itaje lahaja aliyotumia mtunzi.(Solved)
Liandike ubeti ufuatao katika kiswahili sanifu Kisha itaje lahaja aliyotumia mtunzi.
"Malimwengu yote yawatiile
na dunia yao iwaokele
wachenenda zitea zao zilele
mato matumizi wayatumbiye"
Jawabu;
"Ulimwengu wote uwatii
na dunia yao iwaokoe
Wataenda Vita vyao vile macho yaliyofumbwa wayafumbue"
Hii ni lahaja ya kiamu.
(b) Kwa kutoa mifano kutoka ubeti huo na kwingineko ,zibainishe sifa Tisa zinazotofautisha lahaja hiyo na kiswahili sanifu.
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Huku ukitoa mfano mwafaka bainisha tofauti za kifonolojia na kimofolojia katika lahaja za kimvita ,kivumba na kiswahili sanifu(Solved)
Huku ukitoa mfano mwafaka bainisha tofauti za kifonolojia na kimofolojia katika lahaja za kimvita ,kivumba na kiswahili sanifu
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Eleza matatizo mbalimbali yanayowakumba watafiti wanapojaribu kuhesabu na kuainisha lahaja za lugha(Solved)
Eleza matatizo mbalimbali yanayowakumba watafiti wanapojaribu kuhesabu na kuainisha lahaja za lugha
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Taja lahaja zinazopatikana katika lugha yako iwapo zipo kisha eleza jinsi zilizuka(Solved)
Taja lahaja zinazopatikana katika lugha yako iwapo zipo kisha eleza jinsi zilizuka
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Fafanua sababu zilizotatiza kukua na kuenea kwa lugha ya Kiswahili nchini Uganda kabla ya uhuru(Solved)
Fafanua sababu zilizotatiza kukua na kuenea kwa lugha ya Kiswahili nchini Uganda kabla ya uhuru
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Wajerumani na Wamishonari walikuwa marafiki wakubwa wa Kiswahili? Jadili kauli hii uku ukieleza jinsi walivyochangia maenezi ya lugha hii katika afrika mashariki(Solved)
Wajerumani na Wamishonari walikuwa marafiki wakubwa wa Kiswahili? Jadili kauli hii uku ukieleza jinsi walivyochangia maenezi ya lugha hii katika afrika mashariki
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Sera ya lugha ya uingereza ilitatiza kukua nakuenea kwa Kiswahili nchini Kenya “ jadili kauli hii kwa tafsili(Solved)
Sera ya lugha ya uingereza ilitatiza kukua nakuenea kwa Kiswahili nchini Kenya “ jadili kauli hii kwa tafsili
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Eleza kwa nn wafanya biashara waarabu walfanikiwa sana kueneza Kiswahili nchini Tanganyika kuliko Kenya(Solved)
Eleza kwa nn wafanya biashara waarabu walfanikiwa sana kueneza Kiswahili nchini Tanganyika kuliko Kenya
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Kama kiswahili si lahaja ya kiarabu,Basi ni lugha mseto.Taathmini madai haya(Solved)
Kama kiswahili si lahaja ya kiarabu,Basi ni lugha mseto.Taathmini madai haya
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Huku ukidondoa ushahidi wa kiisimu jadili madai kwamba kiswahili ni lugha asili ya kiafrika(Solved)
Huku ukidondoa ushahidi wa kiisimu jadili madai kwamba kiswahili ni lugha asili ya kiafrika
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Ushahidi was kihistoria ni muhimu katika kujadili swala la chimbuko la kiswahili.Jadili kauli hii kwa kurejelea Ushahidi huo(Solved)
Ushahidi was kihistoria ni muhimu katika kujadili swala la chimbuko la kiswahili.Jadili kauli hii kwa kurejelea Ushahidi huo
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Kwa kutoa mifano fafanua vipengele vitano vya kiisimu vinavyothibitisha kwamba kiswahili ni lugha ya kibantu(Solved)
Kwa kutoa mifano fafanua vipengele vitano vya kiisimu vinavyothibitisha kwamba kiswahili ni lugha ya kibantu
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)
- Eleza upungufu wa nadharia inayodai kwamba Kiswahili ni lugha ya mseto(Solved)
Eleza upungufu wa nadharia inayodai kwamba Kiswahili ni lugha ya mseto
Date posted: December 6, 2021. Answers (1)