a) i) Matajiri wengi mijini hawajui juu ya utawala wa chifu hadi watakapokuwa na kesi mbele
ya chifu
ii) chifu ni muhimu na huunganisha jamii
iii) watu wengi huwapuuza
iv) chifu huunda baraza ambazo hujadili maswala muhimu kijijini
v) kazi ya chifu ni ngumu haswa katika kufanya uamuzi muhimu
b) i) Tatizo la chifu ni kutafutia watoto wa barabarani makazi na vituo vya kurekebisha tabia
ii) chifu lazima atunze mazingira ya lokesheni kwa mujibu wa sheria na kanuni zilizowekwa
iii) ahakikishe kuna usawa katika ugawaji wa pesa za maendeleo ya maeneo bunge
iv) kuwasilisha sera na mipango ya serikali kwa wananchi
v) huongeza miradi ya maendeleo katika lokesheni
vi) hutatua ugomvi na kesi za sheria kwa wasioweza kulipa wakili
vii) machifu wengine hawafanyi kazi yao vyema
viii) kutokana na umuhimu wa chifu serikali yafaa kuinua hali yake
Kavungya answered the question on November 25, 2022 at 11:30
- Soma taarifa ifuatayo halafu ujibu maswali
Kama kuna jambo ambalo limeiparaganya akili yamahuluki ni kuielewa dhana ya demokrasia.
Kiumbe huyu heshi kuuliza mkururo wa maswali. Demokrasia ni...(Solved)
Soma taarifa ifuatayo halafu ujibu maswali
Kama kuna jambo ambalo limeiparaganya akili yamahuluki ni kuielewa dhana ya demokrasia.
Kiumbe huyu heshi kuuliza mkururo wa maswali. Demokrasia ni nini hasa? Tunaweza kula demokrasia?
Ni dude gani hili lina kichwa au mkia pekee yake? Je demokrasia inazuia njaa? Demokrasia ni himaya ya
wasomi tu au vilevile ni haki ya mafalahi? Kwa muda mrefu kumekuwa na kinyang‟anyiro kikubwa
katika jamii ambacho azma na. matokeo yake yamekuwa ya kutatanisha. Baadhi ya watu wamejitokeza
kama mchuzi wa ugali na kuzusha zahama ambazo si za kuyumkinika. Vichwa vya adinasi vikafyekwa
kwa miundo na maparange na matumbo yakapasuliwa na kuapakaza utumbo na vijusi kila mahali. Shingo
zikapigiwa vigingi na kukomewa ardhini. Demokrasia si mchezo wa lelemama. Ni sharti tujifunge
vibwebwe tumwage damu na tufe ili tupate demokrasia ya kweli!” Mmoja wa mibabe wa demokrasia
alinguruma kadamnasi ya umati huku ngoma za vita zikirindima.” Hata Marekani na ulaya walimwaga
damu. Mamilioni ya watu walipukutishwa na kimbunga cha demokrasia. Chini walilaliana kama Vimatu
na tunutu. Hawa manafiki wanafikiri hatuwajui. Katu hatutakubali porojo zao. Wanatupikia majungu
kisha wakatoweka. Kuna demokrasia ya Afrika na ile ya Ulaya „ mkereketwa wa Uafrika akachanganua.
Demokrasia ya Afrika basi imefuata mkondo huu wa umwagikaji damu. Kila kukijiri uchaguzi
zahama hutawala. Walio madarakani hawataki kubanduka. Hutaruta visababu vya kukwepa wimbi la
ushinde. Demokrasia ni mchezo wa mizengwe tu ati. Hali hil imesababisha maafa makubwa, uharibifu
mkubwa wa mali, majeraha, ukimbizi wa raia ndani na nje ya mataifa husika, dhuluma za kimapenzi
dhidi ya wanawake, kuzagaa kwa magonjwa ainati, uhasama wa kikabila. Jambo la kusikitisha ni
kwamba raia na viongozi hawaelekei kujifundisha chochote kutokana na hali. Huku mataifa mengi
Ulayani na Asia yakikwea daraja moja baada ya nyingine kimaendeleo, Afrika imedumaa tu. Imesalia
kuimba ule wimbo wake wa kutokea azali„ Tutaendelea vipi na tunadhulimiwa na kaka wakubwa”. Siasa
ya demokrasia katika bara la Afrika ina tija kubwa hususan kwa wale wachache wanaofanikiwa kudhibiti
nyenzo za kutia tonge kinywani. Ulitima wa umma husalia miradi hewa ya tabaka la viongozi ambayo
hutumiwa kujinadi zamu nyingine ifikapo tena. Demokrasia ya kweli imo mikononi mwa umma pale
utakapojikomboa kimawazo na kwa ujasiri kudai huduma bora, uajibikaji na kuheshimiwa kwa mkataba
wa kijamii uliosisiwa na Jean Jacques Rousseau.
Maswali
a) Binadamu amechanganyika kwa njia ipi?
b) Ni vipi Demokrasia ya kweli inaweza kufikiwa
c) Kwa nini inasemekana kuwa „Demokrasia ni mchezo wa mizengwe?
d) Ni athari gani hutokana na kinyang‟anyiro cha Demokrasia?
e) “Dhiki za raia zimesalia kuwa mradi-hewa wa wanasiasa” Eleza.
f) Fafanua maana ya maneno na mafungu yafuatayo jinsi yalivyotumika katika taarifa.
i) Mafahali
ii) Wanatupikia majungu
iii) Ukarabati
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- Toa maana mbili ya sentensi ifuatayo:
Laleni!(Solved)
Toa maana mbili ya sentensi ifuatayo:
Laleni!
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- Nomino zifuatazo ziko katika ngeli gani?
i. Nyasi
ii. Furaha(Solved)
Nomino zifuatazo ziko katika ngeli gani?
i. Nyasi
ii. Furaha
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- Tunga sentensi mbili ukitumia mzizi uliopewa ili kuonyesha mwingiliano wa maneno katika mabano.
-baya (kivumishi kuwa kiwakilishi)(Solved)
Tunga sentensi mbili ukitumia mzizi uliopewa ili kuonyesha mwingiliano wa maneno katika mabano.
-baya (kivumishi kuwa kiwakilishi)
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- Tofautisha maana ya sentensi zifuatazo.
i. Ningeenda leo ningefika mapema.
ii. Ningalienda ningalifika mapema.(Solved)
Tofautisha maana ya sentensi zifuatazo.
i. Ningeenda leo ningefika mapema.
ii. Ningalienda ningalifika mapema.
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- Andika maana mbili za sentensi ifuatayo.
Wanafunzi walipigia wazazi wao simu.(Solved)
Andika maana mbili za sentensi ifuatayo.
Wanafunzi walipigia wazazi wao simu.
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- Tunga sentensi uliyopewa upya bila matumizi ya ‘amba’
Ndoo ambayo ilinunuliwa ilivunjwa jana.(Solved)
Tunga sentensi uliyopewa upya bila matumizi ya ‘amba’
Ndoo ambayo ilinunuliwa ilivunjwa jana.
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- Onyesha Nomino na ueleze aina katika sentensi ifuatayo:
Warembo walijifukiza manukato na kuvalia mavazi ya kupendeza.(Solved)
Onyesha Nomino na ueleze aina katika sentensi ifuatayo:
Warembo walijifukiza manukato na kuvalia mavazi ya kupendeza.
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- Sahihisha sentensi zifuatazo.
i. Hao mandugu wamekosana juu ya pesa.
ii. Mtu mwenye anakula mkate ametumana aletewe chai.(Solved)
Sahihisha sentensi zifuatazo.
i. Hao mandugu wamekosana juu ya pesa.
ii. Mtu mwenye anakula mkate ametumana aletewe chai.
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- Geuza kwa wingi.
i. Njia hii huenda Kisumu
ii. Wembe huu utafaa.(Solved)
Geuza kwa wingi.
i. Njia hii huenda Kisumu
ii. Wembe huu utafaa.
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- Kanusha sentensi ifuatayo:
Ningalifuzu katika mtihani wangu ningalituzwa.(Solved)
Kanusha sentensi ifuatayo:
Ningalifuzu katika mtihani wangu ningalituzwa.
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- Sahihisha sentensi ifutayo.
Sukari zilizowekwa mfukoni zimenyeshewa.(Solved)
Sahihisha sentensi ifutayo.
Sukari zilizowekwa mfukoni zimenyeshewa.
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- Onyesha vitenzi kisha uvieleze ni vya aina gani.
i. Kakangu amewahi kutembelea makavazi ya kitaifa.
ii. Hamisi ni daktari wa meno.(Solved)
Onyesha vitenzi kisha uvieleze ni vya aina gani.
i. Kakangu amewahi kutembelea makavazi ya kitaifa.
ii. Hamisi ni daktari wa meno.
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- Ainisha sentensi hii:
Kilichopikwa(Solved)
Ainisha sentensi hii:
Kilichopikwa
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- Andika maneno yaliyo na aina za silabi zifuatazo:
i. Silabi za irabu pekee
ii. Silabi za konsonanti, nusu irabu na irabu
iii. Silabi za konsonanti pekee(Solved)
Andika maneno yaliyo na aina za silabi zifuatazo:
i. Silabi za irabu pekee
ii. Silabi za konsonanti, nusu irabu na irabu
iii. Silabi za konsonanti pekee
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- SOMA SHAIRI LIFUATALO KISHA UJIBU MASWALI.
Malezi mema
Malezi bora si yale, mtoto kumdekeza
Atafikia kilele, mzazi atampuza(Solved)
SOMA SHAIRI LIFUATALO KISHA UJIBU MASWALI.
Malezi mema
Malezi bora si yale, mtoto kumdekeza
Atafikia kilele, mzazi atampuza
Utapiga makelele, wala hatasikiza.
Daima usikubali, kuridhi kumpendeza
Lazima uwe mkali, mengine kumkataza
Na wala usikubali, maneno kuyaigiza.
Mtoto ukimuita, hana budi kuginiza
Sio mdomo kufyata, mamboye kuendeleza
Ama dakika zapita,aje ikimpendeza.
Mzazi usithubutu,mwanao kumteteza
Uambiwapo na watu, mwanao alifanyiza
Kuwa na hali ya utu, Kadhia kuchunguza.
Iwapo amekusudi, makossa kuyatimiza
Kumrudi huna budi,jukumu kutekekeza
Lau usipomrudi, kosa taliendeleza.
Maswali
a) Eleza malezi mema jinsi yanavyosimuliwa na mshairi.
b) Taja mambo matano wanayoshauriwa wazazi kutoyatenda
c) Je, mzazi asipochukua jukumu lake, kuna athari gani kwa mtoto
d) Toa methali moja inayoambatana na ujumbe wa Shairi hili
e) Shairi hili lina mishororo ngapi
f) eleza vina,vipande na mizani vya Shairi hili
g) eleza maana ya maneno yafuatayo kama yalivyotumiwa katika Shairi.
i. kumdekeza
ii. kuginiza
iii. mdomo kufyata
iv. alofanyiza
v. lau usipomrudi
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- “nikitembea yuko, nikikimbia yuko, nikiingia ndani hayuko"
i. tambua kipera hiki
ii. taja dhima moja ya kipera hiki kijumla(Solved)
“nikitembea yuko, nikikimbia yuko, nikiingia ndani hayuko"
i. tambua kipera hiki
ii. taja dhima moja ya kipera hiki kijumla
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- Soma shairi hili kisha ujibu maswali yanayofuatia
Malenga mlotukuka, kwa tungo zenu teule
Tungo zenye kusifika, zenye nasaha tele(Solved)
Soma shairi hili kisha ujibu maswali yanayofuatia
Malenga mlotukuka, kwa tungo zenu teule
Tungo zenye kusifika, zenye nasaha tele
Naomba la uhakika, jawabu enyi wavyele
Wa kuume tangu lini, kuukata wakushoto!
Tangu dahari miaka, mikono ina upole
Meungana pasi shaka, ni miwili vile vile
Mmoja ukisumbuka, mwingine hujaa ndwele
Wa kuume tangu lini, kuukata wa kushoto!
MASWALI
a. Shairi hili ni la arudhi. Dhibitisha kwa kutoa sababu tatu
b. Nakili kibwagizo cha shairi hili
c. Eleza ujumbe mmoja unaojitokeza kwenye shairi
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- Matumizi ya lugha hutegemea mambo kadhaa. Yaeleze yoyote manne.(Solved)
Matumizi ya lugha hutegemea mambo kadhaa. Yaeleze yoyote manne.
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)
- Tunga sentensi moja na uonyeshe kiwakilishi kimilikishi.(Solved)
Tunga sentensi moja na uonyeshe kiwakilishi kimilikishi.
Date posted: November 25, 2022. Answers (1)