Get premium membership and access questions with answers, video lessons as well as revision papers.

Eleza maudhui makuu ya hadithi, Mapambazuko ya Mchweo.

Eleza maudhui makuu ya hadithi, Mapambazuko ya Mchweo.

Answers

1. maskini
Mzee Makucha anaanguka kwenye lindi la umaskini baada ya kuachishwa kazi katika shirika la reli bila marupurupu, kwani shirika hilo linasambaratika pia. Analazimika kuchuuza vitafunio kando ya barabara kujipatia riziki. Mkewe naye anauza kaimati na vitumbua kwenye veranda ya nyumba yao.
Umaskini unawazidi kiasi kwamba binti yao wa pekee, Riziki, anawatoroka na kuolewa na Mhindi ili kuepuka urumo. Hata hivyo, umaskini huo unaondoka baada ya kitendo cha kishujaa cha Makucha kinachowaletea hundi ya pesa kutoka kwa tajiri mmoja anayethamini tendo lake.
Vijana maskini wanajipata taabani mikononi mwa Mzee Makutwa. Anawasomba kwenda kuwafanyisha kazi ya kusaka vito vya thamani
katika mgodi wake. Wanafanya kazi hii katika mazingira mabovu na kufungiwa mle ndani, wasiwe na nafasi ya kutokea.

2. Ukoloni Mamboleo
Ukoloni huu unaendelezwa na Mzee Makutwa baada ya kustaafu uwaziri. Makutwa anaonekana akizurura huku na huko na gari lake huku akiwabeba vijana kutoka mitaani wala hakuna anayejua shughuli ambazo anaendeleza wala anakoelekea, hadi Makucha anapofuata gari lake kwa teksi likiendeshwa na kijana mwingine. Anafika kwenye mgodi wa Makutwa wanakofanya kazi vijana hawa.
Wanateremka bonde ambalo limejificha kabisa, hata miale ya jua haionekani. Wanaingi a kwenye tambarare kubwa lenye vuduta vya mchanga ambapo vijana kadhaa, ikiwemo watoto wadogo wanafanya kazi. Wanadondoa vijiwe vidogovidogo vinavyong’aa. Wanasimamiwa na wanyapara wanaowaamrisha kwa sauti za kutisha. Makucha anapoingia ndani ya pango, anapata taa za vibatari za kuzuia giza lililomo. Vijana wanachimba madongo ya mchanga na kuyatia ndani ya mikokoteni. Wamelowa jasho kutokana na upungufu wa hewa ndani ya mgodi huo.

3. Kazi
Mjini Kazakamba, kila mmoja anajikaza vilivyo kujitafutia riziki kupitia kazi hii au nyingine. Mzee Makucha kila asubuhi anarauka kuuza bidhaa zake kwenye makutano ya njia akiwa na uhakika wa kunasa wateja wengi iwezekanavyo. Dhihaka za Mzee Makutwa hazibadilishi mtindo wake wa kujitafutia riziki. Mkewe naye anachuuza kaimati na vitumbua kwenye veranda ya nyumba yao.
Kabla ya kuanza kuchuuza vitafunio hivi, Mzee Makucha anafanya kazi na shirika la reli ambalo linamtimua kwa ajili ya kupunguza idadi ya wafanyakazi wake. Baadaye linasambaratika, hivyo anakosa marupurupu yake.
Makutwa naye anafanya kazi kama waziri hadi anapostaafu. Kazi hii inampa majivuno na anapostaafu, anadharau kazi ya Makucha ya kuuza vitafunio. Anajigamba na kazi yake anayofanya ambayo haieleweki, kwani anaonekana kila siku akiwabeba vijana huku na huko, wala hakuna ajuaye wanaenda wapi.
Baadaye tunafahamu kuwa ni kazi haramu ya kuwatumikisha kwenye mgodi.
Sai na Dai wanawakilisha vijana wengi wanaopata elimu hadi vyuo vikuu lakini wanakosa kazi. Vijana hawa wanaishia kuwa wakizurura mitaani na hatimaye kupata kazi za kidhuluma kama ile ya Mzee Makutwa ya mgodi.

---

francis1897 answered the question on January 30, 2023 at 07:16

Next: Jadili ufaafu wa anwani Mapambazuko ya Mchweo.
Previous: Eleza matumizi ya mbinu zifuatazo katika hadithi ya mapambazuko ya machweo. i. majazi ii. kinaya iii. jazanda

View More Kiswahili Fasihi Questions and Answers | Return to Questions Index

Related Questions

• Jadili ufaafu wa anwani Mapambazuko ya Mchweo.(Solved)
  

  Jadili ufaafu wa anwani Mapambazuko ya Mchweo.

  Date posted: January 30, 2023.  Answers (1)

• Eleza sifa na umuhimu wa wahusika wafuatao katika hadithi ya msiba wa kujitakia i. Sugu Junior ii. Machoka iii. Zuhura(Solved)
  

  Eleza sifa na umuhimu wa wahusika wafuatao katika hadithi ya msiba wa kujitakia
  i. Sugu Junior
  ii. Machoka
  iii. Zuhura

  Date posted: January 30, 2023.  Answers (1)

• Jadili mbinu zozote nne za kimtindo zilizotumika katika hadithi ya Msiba wa Kujitakia.(Solved)
  

  Jadili mbinu zozote nne za kimtindo zilizotumika katika hadithi ya Msiba wa Kujitakia.

  Date posted: January 30, 2023.  Answers (1)

• Jadili maudhui yoyote matatu yanayojitokeza katika hadithi ya Msiba wa Kujitakia(Solved)
  

  Jadili maudhui yoyote matatu yanayojitokeza katika hadithi ya Msiba wa Kujitakia

  Date posted: January 30, 2023.  Answers (1)

• Mwandishi wa hadithi ya Fadhila za Punda ameagazia vipi suala la migogoro katika jamii.(Solved)
  

  Mwandishi wa hadithi ya Fadhila za Punda ameagazia vipi suala la migogoro katika jamii.

  Date posted: January 30, 2023.  Answers (1)

• Eleza Dhamira ya mwandishi wa hadithi ya Fadhila za Punda(Solved)
  

  Eleza Dhamira ya mwandishi wa hadithi ya Fadhila za Punda

  Date posted: January 30, 2023.  Answers (1)

• Jadili nafasi ya mwanamke katika hadithi ya Fadhila za Punda(Solved)
  

  Jadili nafasi ya mwanamke katika hadithi ya Fadhila za Punda

  Date posted: January 30, 2023.  Answers (1)

• Fafanua sifa za wahusika wafuatao kama zinavyojitokeza katika hadithi ya Fadhila za Punda. i. Luka ii. Lilia iii. Babake Lilia(Solved)
  

  Fafanua sifa za wahusika wafuatao kama zinavyojitokeza katika hadithi ya Fadhila za Punda.
  i. Luka
  ii. Lilia
  iii. Babake Lilia

  Date posted: January 30, 2023.  Answers (1)

• Kwa kutaja mifano mitano kutoka kwenye hadithi, Eleza ni kwa nini hadithi hii ikapewa anwani ya “Fadhila za punda’’(Solved)
  

  Kwa kutaja mifano mitano kutoka kwenye hadithi, Eleza ni kwa nini hadithi hii ikapewa anwani ya “Fadhila za punda’’

  Date posted: January 30, 2023.  Answers (1)

• Liandikwalo ndilo liwalo? Since when has man ever changed his destiny? Eleza muktadha wa dondoo hili.....(Solved)
  

  Chozi la heri
  Liandikwalo ndilo liwalo? Since when has man ever changed his destiny?
  Eleza muktadha wa dondoo hili.
  Bainisha mbinu tatu za kimtindo zinazojitokeza katika dondoo hili.
  Kwa kuzingatia hoja kumi, jadili jinsi ambavyo hali ya, liandikwalo ndilo liwalo, inavyojitokeza katika Chozi la Heri.

  Date posted: April 1, 2020.  Answers (1)

• "...wanahofia kusema wasije wakavikata viganja vinavyowalisha..." a. Eleza muktadha wa dondoo hili. b. Taja maudhui yanayojitokeza katika dondoo hili na ueleze. c. Kwa kutoa hoja kumi, eleza namna...(Solved)
  

  "...wanahofia kusema wasije wakavikata viganja vinavyowalisha..."
  
  a. Eleza muktadha wa dondoo hili.
  
  b. Taja maudhui yanayojitokeza katika dondoo hili na ueleze.
  
  c. Kwa kutoa hoja kumi, eleza namna maudhui uliyotaja hapo juu (2b) yanavyojitokeza katika riwaya.
  
  d. Eleza sifa nne za msemaji

  Date posted: October 15, 2019.  Answers (1)

• "Na mwamba ngoma huvuta wapi?" a. Eleza muktadha wa dondoo hili. b. Tambua tamathali mbili za sauti zilizotumika katika muktadha huo. c. Fafanua sifa za msemewa wa...(Solved)
  

  "Na mwamba ngoma huvuta wapi?"
  
  a. Eleza muktadha wa dondoo hili.
  
  b. Tambua tamathali mbili za sauti zilizotumika katika muktadha huo.
  
  c. Fafanua sifa za msemewa wa maneno.
  
  d. Thibitisha ukweli kuwa kila mwamba ngoma huvuta kwake ukirejelea Tamthilia nzima ya Kigogo.

  Date posted: October 15, 2019.  Answers (1)

• Nina jambo muhimu, nyi wakubwa kwa wadogo, Kuwa tabia alimu, usiubwage gogo, Mtu kukosa nidhamu, ja mtu akili ndogo, Tabia...(Solved)
  

  Soma shairi lifuatalo kisha ujibu maswali
  
  Nina jambo muhimu, nyi wakubwa kwa wadogo,
  Kuwa tabia alimu, usiubwage gogo,
  Mtu kukosa nidhamu, ja mtu akili ndogo,
  Tabia njema ni utu.
  
  Walezi nawaambia, wafunze tabia wana,
  Ili wanapokua, wenye heshima maana,
  Mtu kukosa tabia, ni kama mti bila shina,
  Tabia njema ni utu.
  
  Hutuzidisha hisia, kufurahisha roho,
  Gumu tuepushia, linalotumiza roho,
  Mtu kukosa twabia, nikiumbe bila roho,
  Tabia njema ni utu.
  
  Wanafunzi nao pia, shuleni sizushe bala,
  Ili masomo kubia, bila mambo ya kifala,
  Mtu kukosa twabia, dereva toroli bila,
  Tabia njema ni utu.
  
  Mahabani walioa, sio urembo mwingi,
  Bali hasa ni tabia, utu mapenzi mengi,
  Mtu kukosa tabia, kama nyumba bila msingi,
  Tabia njema ni utu.
  
  Shuleni vijijinia, amani dumu kujali,
  Sababu kuwa tabia, lizingatiwa aali,
  Mtu kukosa tabia, ni kisu bila makali,
  Tabia njema ni utu.
  
  Rafiki kukupendea, sio kwa uzuri eti,
  Bali ni hasa tabia, ndani yako wima uti,
  Mtu kukosa tabia, ni kiumbe bila uti,
  Tabia njema ni utu.
  
  Tamati kuachia, kwamba jambo aali,
  Mengi ningewambia, lakini metoshekali,
  Mtu kukosa tabia, ni kiatu bila soli,
  Tabia njema ni utu.
  
  Maswali
  1.Pendekeza kichwa mwafaka cha ushairi uliosoma.
  2.Toa bahari tatu tofauti za ushairi huu na uzifafanue.
  3.Fafanua muundo wa shairi hili.
  4. Onyesha jinsi idhini ya mshairi imetumika.
  5. Taja na ueleze mbinu za lugha zilizotumika katika shairi hili.
  6. Andika ubeti wa sita katika lugha ya tutumbi.
  7. Eleza maana ya maneno haya kwa mujibu wa shairi ulilosoma.
  i) Shina.
  ii)Wima.

  Date posted: October 8, 2019.  Answers (1)

• Jadili jinsi mwigizaji anaweza kuboresha utanzu wake jukwaani(Solved)
  

  Jadili jinsi mwigizaji anaweza kuboresha utanzu wake jukwaani

  Date posted: October 8, 2019.  Answers (1)

• Kwa kurejelea hadithi ya Mke Wangu eleza mambo yanayochangia kuimarika kwa ndoa(Solved)
  

  Kwa kurejelea hadithi ya Mke Wangu eleza mambo yanayochangia kuimarika kwa ndoa

  Date posted: October 5, 2019.  Answers (1)

• Ken Walibora na Said A. Mohamed: Damu Nyeusi “Hapa huingii bila kuninyoshea mkono…”(Solved)
  

  Ken Walibora na Said A. Mohamed: Damu Nyeusi
  “Hapa huingii bila kuninyoshea mkono…”
  
  a) Eleza muktadha wa dondoo hili.
  b) Eleza sifa nne za mzungumziwa.
  c) Kwa kurejelea muktadha wa hadithi nzima. Thibisha ukweli wa kauli kuwa mkono mtupu haulambwi

  Date posted: October 5, 2019.  Answers (1)

• Tamthilia ya Mstahiki Meya ni taswira kamili ya mataifa mengi barani Afrika. Thibitisha kauli hii(Solved)
  

  Tamthilia ya Mstahiki Meya ni taswira kamili ya mataifa mengi barani Afrika. Thibitisha kauli hii

  Date posted: October 5, 2019.  Answers (1)

• Eleza jinsi mbinu ya tabaini inavyojitokeza katika riwaya ya kidagaa kimemwozea(Solved)
  

  Eleza jinsi mbinu ya tabaini inavyojitokeza katika riwaya ya kidagaa kimemwozea

  Date posted: October 5, 2019.  Answers (1)

• “Hawa ndio watu muhimu katika ulimwengu wa sasa”(Solved)
  

  “Hawa ndio watu muhimu katika ulimwengu wa sasa”
  
  a) Eleza muktadha wa dondoo hili.
  b) Fafanua mchango wa mrejelewa katika kusambaratisha baraza la Cheneo.
  c) Cheneo imekandamizwa kutokana na wakazi wake kutotumia akili. Fafanua kauli hii kwa kurejelea tamthilia nzima.

  Date posted: October 5, 2019.  Answers (1)

• …unaa…seema mimiiii sipakui?...wataka mimi nipike? Ehee? Ati mimi nalaza damu? Wewe unaiamsha damu?(Solved)
  

  …unaa…seema mimiiii sipakui?...wataka mimi nipike? Ehee? Ati mimi nalaza damu? Wewe unaiamsha damu?
  
  a) Fafanua muktadha wa dondoo hili.
  b) Eleza mbinu zozote tatu za lugha zilizotumika katika dondoo hili.
  c) Jadili ufaafu wa anwani kwa kurejelea mnenaji.

  Date posted: October 5, 2019.  Answers (1)